หากใครเคยคิดว่าแมคโดนัลด์ (McDonald's) ฟาสต์ฟู้ดชื่อดังระดับโลกโดนภาพยนตร์กึ่งสารคดีอย่าง Super Size Me (2004) วิจารณ์เละจนไม่เหลือชิ้นดีแล้วล่ะก็ แก้มแดงขอบอกเลยว่ามรสุมของพี่แมคยังไม่หมดอยู่แค่นั้น เพราะอีก 14 ปีให้หลังดันมีก๊อกสองจากภาพยนตร์กึ่งอัตชีวประวัติที่มีชื่อว่า The Founder (2016)

The Founder เล่าเรื่องราวของเรย์ คร็อก (Ray Kroc) เซลส์แมนขายเครื่องปั่นมิลก์เชกวัยใกล้เกษียณที่กำลังเข้าตาจน เพราะของขายไม่ออก แต่ทว่าโชคชะตาก็เหมือนเล่นตลก เมื่อเขาได้รับออร์เดอร์พิเศษจากร้านแห่งหนึ่งที่สั่งเครื่องปั่นกับเขาถึง 30 เครื่อง ซึ่งนั่นก็เป็นโอกาสที่ทำให้เขาได้พบกับสองพี่น้องอารมณ์ดีแม็คและดิ๊ค แมคโดนัลด์ ผู้คิดค้นระบบงานครัวที่สามารถส่งมอบความอร่อยของแฮมเบอร์เกอร์ได้แสนรวดเร็วทันใจภายในเวลาไม่ถึงนาที (ต้นกำเนิดอาหารฟาสต์ฟู้ด) คร็อกจึงพยายามตื๊อสองพี่น้องเพื่อนำธุรกิจนี้ทำเป็นแฟรนไชส์ ก่อนที่แบรนด์นี้จะแจ้งเกิดเป็นสัญลักษณ์ของประเทศสหรัฐอเมริกา พ่วงด้วยสถิติสุดอัศจรรย์ เพราะว่ากันว่าอาหารปริมาณ 1 เปอร์เซ็นต์ที่ประชากรทั้งโลกกินอยู่นั้นมาจากแมคโดนัลด์นี่แหละ

ไม่รู้จะเรียกว่านี่คือความกล้า บ้าบิ่น หรือจุดเด่นกันแน่ เพราะถ้าเป็นภาพยนตร์กึ่งอัตชีวประวัติทีไร เรื่องราวที่พูดถึงก็มักจะเป็นการให้รายละเอียดที่เป็น "คุณ" ด้วยการพาเราไปทำความเข้าใจบุคคลนั้น หรือไม่ก็เข้าไปแก้ไขจุดเข้าใจผิดเหมือนที่เราเห็นเล่าเรื่องราวของสตีฟ จ็อบส์ ผู้ก่อตั้งบริษัทแอปเปิล อย่างในเรื่อง Jobs (2013) หรือ Steve Jobs (2015) แต่เรื่องนี้กลับฉีกกฎเกณฑ์ที่ว่านั้นทั้งหมดทั้งมวล ด้วยการทำให้เราชังน้ำหน้าตัวละครหลักเข้าอย่างจัง ดีไม่ดีอาจมีพาลไม่อยากกินเข้าไปด้วย

จะว่าไปแล้วการให้รายละเอียดของเรื่องนี้มีความใกล้เคียงกับ The Social Network (2010) อยู่ไม่น้อย เนื่องจากเป็นหนังที่พาเราไปเห็นอีกด้านของมาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ผู้ก่อตั้งเฟซบุ๊ก (Facebook) แต่เรื่องนี้ดันมีความร้ายกาจกว่าตรงชื่อเรื่องที่สอดแทรกความเย้ยหยันอยู่ในที เพราะถ้าใครดูแล้วหรือเพียงแค่อ่านเรื่องย่อก็คงพอเดาออกได้ว่า คร็อกไม่ได้เป็นผู้ก่อตั้งที่แท้จริง (เขาไม่ได้เป็นคนคิดระบบหรือคิดค้นสูตรอาหาร) หากเป็นคำที่เขาใช้เรียกตัวเองต่างหาก แต่ถึงกระนั้นเราคงปฏิเสธไม่ได้ว่าเขาคือตำนานของแมคโดนัลด์

สิ่งที่น่าสนใจของเรื่องนี้เลยอยู่ที่การนำเสนอมุมมองการทำธุรกิจที่แตกต่างกัน ขณะที่ทุนนิยมอเมริกันกำลังอยู่ในช่วงเบ่งบาน เราจะเห็นข้อเปรียบเทียบถึงแนวคิดการทำงานที่เน้นการผลิตอาหารคุณภาพเลิศ และปณิธานการทำธุรกิจที่เปี่ยมไปด้วยแรงบันดาลใจของสองพี่น้องแมคโดนัลด์ ในขณะเดียวกันเราก็เห็นถึงความทะเยอทะยานของคร็อกที่จะสร้างเนื้อสร้างตัวขยับขยายธุรกิจ และการเอาตัวรอดอย่างบ้าคลั่ง โดยมีจุดหมายหลักเป็นความสำเร็จและผลกำไรตามแบบฉบับอเมริกันดรีม ถึงแม้คุณจะเป็นชายวัยไม้ใกล้ฝั่ง แต่คุณก็สามารถสร้างเนื้อสร้างตัวได้ ทำไมประชาชนตาดำๆ อย่างเราๆ จะทำบ้างไม่ได้ล่ะ

แน่นอนว่าทุกคนคงรู้บทสรุปว่าใครคือ “ผู้ชนะ” ซึ่งนับเป็นเรื่องน่าเศร้าอยู่ไม่น้อย เมื่อได้เห็นความดีงามบางอย่างถูกอำนาจทุนนิยมทำลายลงไป เช่นเดียวกับในโลกของอาหารที่มีผลิตภัณฑ์คุณภาพต่ำขึ้นมา(ใช้) ทดแทน เพื่อคำว่า “เงิน” ตัวเดียว แต่ก็อีกนั่นแหละ สิ่งนั้นคือสิ่งที่ทุกคนต้องการไม่ใช่หรือ? (ย้อนแย้งอยู่พอควร) 

ท้ายที่สุดแล้วแก้มแดงคงได้แต่ถามตัวเองไม่ได้ว่าความชั่วร้ายที่ว่านี้อยู่ที่ตัวระบบหรือภายในจิตใจของเรากันแน่... 

คงเป็นปัญหาโลกแตก!

ภาพประกอบจาก http://www.imdb.com/

Tag: Food on Film, รีวิวหนัง, แมคโดนัลด์